Vlinders- en libellenwerkgroep “De Kop van Overijssel”
Contactpersoon: Arjen Lensen
Email: arjen.nat@gmail.com
Telefoonnummer: 0629077923
De vlinder- en libellenwerkgroep richt zich op vlinders en libellen in de breedste zin van het woord. Tijdens de maandelijkse werkgroepbijeenkomsten (van oktober tot en met april) en tijdens de verschillende excursies wordt er aandacht besteed aan dag- en nachtvlinders en aan libellen.
In de kop van Overijssel komen een groot aantal vlinder- en libellensoorten voor. In de omliggende natuurgebieden maar ook in Steenwijk vliegen meerdere zeldzame en zeer zeldzame vlinder- en libellensoorten rond. Dit alleen al geeft bestaansrecht aan de werkgroep en haar activiteiten. De leden wisselen niet alleen kennis uit over de voorkomende soorten maar houden zich ook bezig met het inventariseren en tellen van vlinders(eitjes) en libellen en dragen zo een steentje bij aan het beschermen en in stand houden van kwetsbare soorten.
Tijdens de werkgroepbijeenkomsten wordt kennis uitgewisseld, wordt vlinder- en libellennieuws gedeeld en wordt er aandacht besteed aan het determineren en op naam brengen van soorten. Daarnaast zijn er boekbesprekingen en worden er foto’s en films gepresenteerd.
In de wintermaanden wordt er door de leden in het kader bescherming en behoud van de sleedoornpage eitjes geteld.
De werkgroep is voor iedereen toegankelijk met interesse in libellen en/of dag- en nachtvlinders. Kennis is mooi meegenomen maar zeker geen vereiste. We besteden tijdens de excursies en tijdens de bijeenkomsten veel aandacht aan het herkennen van gangbare en minder gangbare soorten.
Mocht u geïnteresseerd zijn in een van onze activiteiten, dan bent u van harte welkom. De bijeenkomsten zijn doorgaans op de 1e maandag van de maand (oktober tot en met april) in De Klincke (Kerkstraat 16, Steenwijk) en beginnen om 19.30 uur. De excursies vinden plaats in mei, juni, juli en augustus. Informatie over de bijeenkomsten en excursies is te vinden op deze website. Uiteraard kunt u ook contact opnemen met Arjen Lensen (contactpersoon van de werkgroep).
Belangstellenden zijn van harte welkom !
Rode draad project is ei-telling in de winter van de sleedoornpage.
In de zomer periode zijn er excursies en wordt deelgenomen aan vlinderinventarisaties.
Er kunnen zich wijzigingen voordoen; zie hiervoor het nieuws en/of de agenda.
Zilveren Maan
De sleedoornpage is een in Nederland zeldzame vlinder, die op de Rode Lijst staat. Op enkele plaatsen in Nederland komt de soort, die vroeger berkenpage heette, nog voor. Eén van deze locaties is Steenwijk en omgeving.
De sleedoornpage heeft maar één generatie per jaar, vliegt van eind juli tot in oktober en heeft met name de sleedoorn als waardplant. Jaarlijks worden de eitjes geteld; zij worden gelegd in de oksels van takken op de grens van oud naar jong hout, alwaar zij overwinteren. De eitjes zijn room-achtig wit, enigzins geribbeld en speldeknop groot. De tellingen vinden in de winter plaats omdat de eitjes juist dan goed opvallen als kleine witte stipjes op de kale, donkere takken.
Omdat (oudere) sleedoornstruiken met enige regelmaat worden gesnoeid en om te voorkomen dat eitjes verloren gaan, is er overleg met de gemeente om de diverse activiteiten op elkaar af te stemmen. Dat houdt in dat de gemeente aangeeft welke percelen gesnoeid gaan worden, zodat tijdig kan worden geteld en de aanwezige eitjes verzameld*. Van groot belang is dat gefaseerd wordt gesnoeid zodat er voldoende, jonge struiken over blijven voor nieuwe ei-afzetting. Nadat de eitjes in het voorjaar, onder invloed van de hoger wordende temperatuur, zijn uitgekomen worden de rupsjes weer terug gezet op jonge sleedoornstruiken, waar zij zich te goed doen aan de uitkomende knoppen en later het blad. De rupsen verpoppen eind juni, begin juli op de grond onder afgevallen bladeren.
Er zijn dit jaar al weer eitjes van de sleedoornpage gevonden. Ook op het nieuw ingerichte deel langs de sportvelden (het Oerthepad) zijn op de hernieuwd aangeplante sleedoorn eitjes gevonden.
Lang niet alle eitjes zullen uitkomen; een aantal eitjes zullen geparasiteerd zijn door een sluipwesp. Deze sluipwespjes, van ongeveer een halve millimeter groot, liften mee op de sleedoornpage. Wanneer de vlinder een eitje legt, zet de sluipwesp haar eitje af in dit eitje.
Dit sluipwespje, met de wetenschappelijke naam Trichogramma aurosum*, is een voor Nederland nieuwe soort en is door Gerrit Padding in Steenwijk (2010) ontdekt.
*) soortbepaling verricht Wageningen UR en Henk de Vries (Vlinderstichting).
De Koninginnepage is een prachtige en zeer tot de verbeelding sprekende vlinder, die menig natuurliefhebber graag wil zien.
Het is dan ook zeer verheugend dat deze soort in toenemende mate wordt waargenomen in Nederland.
Bijgaande foto's van rupsen, op wortelloof, pop en vlinder zijn in 2011 gemaakt in de gemeente Steenwijkerland.
Lees meer over de sleedoornpage: sleedoornpage en de koninginnepage, of kijk op de pagina van de Vlinderstichting.
foto's op deze pagina © Gerrit Padding
