Aan de zuidoostkant van Vriezenveen (Walstraat) ligt een uniek natuurgebied, de Fayersheide. Een verborgen parel in het veenlandschap, die met veel moeite werd gered bij de ruilverkaveling in de jaren ’50 van de vorige eeuw. De Fayersheide herbergt kwetsbare en bijzondere flora. Het gebied heeft verschillende vegetaties, waaronder natte heide. Door diverse ontwikkelingen in de buurt, wordt deze bedreigd. O.a. door de nabijgelegen zandwinning en agrarische activiteiten. Door een te laag grondwaterpeil en een te hoge neerslag van stikstof in het gebied, verslechteren de omstandigheden voor de kwetsbare flora steeds verder.

 foto Hans Kamerling

Bijzondere flora

Het gebied staat al lang bekend om zijn bijzondere flora. Al in 1962 verscheen in de Wetenschappelijke mededelingen van de KNNV, Twente, natuurhistorisch deel 3, nr. 43, mei 1962 een lijst van de bijzondere flora. Jaren eerder werd, op vrijdag 7 december 1956, in de Vriezenveense Courant een artikel gepubliceerd over de Fayersheide. De hoofdredacteur, Herman Jansen (Miet’n Harman), zag toen al hoe bijzonder dit gebied is. Hij heeft zich op vele manieren enorm ingezet om de Fayersheide te behouden.

Ook vandaag de dag komt er een verscheidenheid aan zeldzame flora voor. Dankzij de inzet van Staatsbosbeheer en een grote groep betrokken vrijwilligers, wordt het gebied in al zijn facetten zo goed mogelijk behouden.

 Gezamenlijke landschapbeheer IVN-Almelo en KNNV-Vriezenveen.

Landschapsbeheer

Een voorbeeld hiervan is het jarenlange gezamelijke landschapsbeheer van IVN Almelo en KNNV Vriezenveen. Er wordt vooral kleinschalig beheerswerk uitgevoerd om de flora zo goed mogelijk intact te houden en als het kan te verbeteren. IVN Almelo is gestopt. Later werd de Fayersheide Brigade actief. Deze zaagt met boomzagen het grove hout dat op grond van de beheersvisie verwijderd wordt. De brigade werkt maandelijks op Fayersheide in de periode september t/m maart. Ook wordt de heide regelmatig gemaaid, om de bodem schraal te houden. Dit is erg belangrijk voor het behoud van de kwetsbare flora.

In 2017 wonnen de vrijwilligers van de Fayersheide brigade de “Gouden klomp”. Dat is een aanmoedigingsprijs die Landschap Overijssel uitreikt aan een landschapsicoon of project dat (aan)gedragen wordt door vrijwilligers. Het prijzengeld werd besteed aan een zitbank. Deze werd in oktober 2017 officieel geplaatst op een prachtige plek op de Fayersheide. Zo kan iedere bezoeker even uitrusten en genieten van het prachtige kleinschalige landschap.

Bufferzone

In 2014 werd tussen de Fayersheide en de nabijgelegen zandwinning een bufferzone gerealiseerd. Deze zone zou de invloed van de verlaging van de grondwaterstand door de zandwinning op de Fayersheide moeten neutraliseren. De bufferzone wordt ook deels afgemaaid voor verschraling, in de hoop dat kwetsbare flora van de Fayersheide zich ook daar vestigt. Ook extensieve begrazing wordt voor dit doel ingezet. In een deel van de zone wordt een natuurakker aangelegd met bloeiende en zaadvormende planten. Hiervan profiteert bijvoorbeeld de patrijs.

Wandelroute

Om het gebied te kunnen beleven, is er een wandelroute van 1,7 kilometer uitgezet. Deze gaat door zowel de Fayersheide als de bufferzone. Het uitzichtpunt in de bufferzone, geeft de wandelaar een fraaie blik over de omgeving. Het uitzichtpunt is ook de plek van een grote ploeg, die gebruikt is tijdens de ruilverkaveling.

Meer weten?

Deel deze pagina